Chrapanie to jeden z najpowszechniejszych problemów pojawiających się podczas snu.
Nie jest tak, że oznacza ono zdrowy i tzw. smaczny sen. Chrapanie jest uciążliwe przede wszystkim dla osób postronnych, którym mocno przeszkadza i utrudnia zaśnięcie. Jest też tak, że jest ono niebezpieczne dla samych chrapiących.
Przede wszystkim chrapią dojrzali mężczyźni, ale nie jest to żadna reguła.
Zdarzają się także panie, które mają taką przypadłość. Problem pojawia się wtedy, gdy w całym domu słychać osobę chrapiąca. Może być mocno głośne, uciążliwe i niestety jest niesamowicie trudne do zniwelowania. Niektórzy szturchają osobę chrapiącą podczas snu, szczypią, zatykają nos, gwiżdżą, a nawet używają siły. Po pewnym czasie osoba postronna może stać się bezsilna wobec zaistniałego problemu. Rozwiązaniem dla domowników mogą oczywiście być stopery do uszu, ale nie pomoże to samemu chrapiącemu, który może być narażony na różne schorzenia. Niektóre z nich okazują się bardzo niebezpieczne.
Mechanizm powstawania chrapania sam w sobie jest dość prosty.
Myślę, że każdy zdaje sobie sprawę, jak proces przebiega, ale powtórzę dla pewności, abyście mieli całkowity obraz tego problemu. Nasze gardło to część układu oddechowego. Tak biologia zrobiła, że nie jest wzmacniane poprzez rusztowanie z kości lub chrząstek. Bywa. W trakcie snu nasze mięśnie ulegają zwiotczeniu, język zapada się do tyłu, usta otwierają się, co sprawia, że gardło w sposób naturalny się zwęża. Okazuje się, że aby wydać z siebie dźwięk chrapania podczas snu potrzeba wiele czynników. Odgłosy wydawane podczas snu pojawiają się na skutek przepływu powietrza przez rozluźnione, wąskie gardło. W dalszej części powoduje wibracje i drganie jego ścianek, i w konsekwencji — chrapanie. I wszystko jasne. Im gardło jest bardziej zwężone, tym chrapanie będzie bardziej uciążliwe i głośniejsze. Są momenty, że może stać się nie do zniesienia. Należy pamiętać, że chrapaniu sprzyjają zatem przeziębienie, katar, alergie i wszelkiego rodzaju anomalie w budowie nosa lub gardła. Mało który chory zdaje sobie z tego sprawę, że sam może pogorszyć problem. Częściej zdarza się to także osobom z nadwagą i takim, które mają krzywą przegrodę.
Chrapanie przydarza się od czasu do czasu właściwie każdemu.
Jest to jednak proces sporadyczny i niezauważalny. Jeżeli staje się to częste i uciążliwe, może to oznaczać, że wymagana będzie interwencja lekarza. Chrapanie może być niebezpieczne, jeśli towarzyszy mu bezdech senny. Myślę, że nikt z was nie chciałby doświadczyć tego schorzenia. Ja miałem taką możliwość i nie wspominam tego miło. Jest to przerwa w oddychaniu powstała na skutek całkowitego zapadnięcia się gardła. W trakcie snu masz wrażenie, że się zapadasz i dusisz, jakbyś miał właśnie umierać. Wszystko dlatego, że zapadnięcie to uniemożliwia wdech i wydech powietrza. Zahamowanie przepływu powietrza prowadzi do niedotlenienia krwi i nadmiernej ilości dwutlenku węgla w organizmie. Najgorsze jest to, że w trakcie takiej sytuacji możemy mieć problem z obudzeniem się. Przez takie akcje, które mogą zdarzać się bardzo często, rano budzimy się mocno niewyspani. Takie osoby mogą mieć problemy z koncentracją. Osoby, które są chore na obturacyjny bezdech senny, potrzebują dodatkowego czasu na sen w ciągu dnia. Mogą nawet zasnąć w trakcie prowadzenia samochodu albo na mega głośnej imprezie. Jest to bardzo niebezpieczne. W pierwszej chwili może to wyglądać jak sen spowodowany wysokim stężeniem cukru albo narkolepsja. Może się okazać, że powód jest inny.
Bezdech senny wpływa na funkcje poznawczo-emocjonalne człowieka.
Mało kto wie, że sytuacja ta implikować może na ozdrażnienie, zachowania agresywne oraz lękowe. Dodatkowo, obsturacyjny bezdech senny (OBS) może także znacząco wpływać na obniżenie się potencji i powodować brak zainteresowania seksem. Jeśli chrapiemy i zauważono u nas bezdech senny warto również sprawdzić budowę górnych dróg oddechowych. Było to wzmiankowane kilka akapitów wyżej. Powodem może być krzywa przegroda nosowa, ale nie tylko. Często bowiem przyczyną chrapania jest przerost języka i migdałków podniebiennych, wydłużenie podniebienia miękkiego czy niedorozwój żuchwy. Warto na to zwrócić uwagę. Chrapanie może być także spowodowane problemami z hormonami. Tak to jest w naszym organizmie, że problemy hormonalne powodują różne, dziwne konsekwencje. W tym przypadku wpływ może mieć niedoczynność tarczycy. Powoduje ona osłabienie mięśni gardła i niestety otyłość.
Nie jest tak, że z chrapaniem nie można sobie poradzić.
Nikt jednak nie mówi, że walka jest łatwa. Przede wszystkim należy unikać spożywania alkoholu i leków nasennych, gdyż substancje te rozluźniają nadmiernie mięśnie gardła. Oczywiście, w naszym kraju może to niektórym przyjść z ogromną trudnością i wielkim wyrzeczeniem. Poza tym, jeśli naszym problemom towarzyszy nadwaga, warto spróbować zrzucić kilka zbędnych kilogramów. Jest to drugi podstawowy problem, do którego ludzie nie mają mobilizacji. Nadwaga, czy otyłość zawsze powodują jakieś konsekwencje dla zdrowia i samopoczucia. Pomóc na szybko może zmiana pozycji spania. Unikajmy też zasypiania w pozycji na wznak, ponieważ sprzyja bowiem zapadaniu się języka. Lepszym rozwiązaniem byłoby spanie na brzuchu albo na boku. Spotkałem się jednak z sytuacją, że tak ostatnio pozycja nie bardzo się sprawdzała.
Pamiętajmy jednak, że gdy chrapanie jest uciążliwe, konieczna jest wizyta u specjalisty.
Niestety, nieleczone chrapanie może wywołać obturacyjny bezdech senny, czyli chwilową utratę możliwości oddychania, a w skrajnych przypadkach nawet śmierć. Chrapania ma konkretne podstawy i specjalista może pomóc. Oczywiście, należy wykonać odpowiednie badania, jak:
- Ocenę endoskopową górnych dróg oddechowych – za pomocą wziernika i w znieczuleniu ocenia się ich drożność.
- Tomografię komputerową głowy i szyi, która umożliwia uzyskanie obrazu z całego obszaru, pozwala zlokalizować anatomiczne anomalie oraz guzy.
- Badanie polisomnograficzne, nieinwazyjne, którego celem jest rozpoznanie zespołu bezdechów sennych.
- Badanie endoskopowe gardła w czasie snu farmakologicznego, pozwala nam ocenić jak zachowują się mięśnie górnych dróg oddechowych podczas naturalnego dla snu zwiotczenia.
- Badanie ApneaGraph umożliwiające określenie miejsca upośledzenia drożności górnych dróg oddechowych będących przyczyną chrapania.
Na podstawie wyników powyższych badań lekarz określa czy mamy do czynienia z problemem chrapania, czy z bezdechem sennym.
